Mantelzorg voor professionals
Informele hulp
Veel mensen geven informele hulp aan iemand met gezondheidsbeperkingen. Het gaat dan zowel om mantelzorg aan familie, vrienden of buren als om vrijwilligerswerk in de zorg en ondersteuning.
Met de meeste informele helpers gaat het goed. Zij geven hulp, omdat zij het graag doen, omdat zij er plezier aan ontleden en hebben geen behoefte aan ondersteuning.
Er zijn ook mantelzorgers die een hoge belasting ervaren en meer kennis, vaardigheden en ondersteuning nodig hebben. Voorbeelden hiervan zijn mensen die iemand helpen met dementie, psychische problemen of een terminale ziekte. Aandachtspunten in deze situaties zijn:
- de onbekendheid met de mogelijkheden voor ondersteuning,
- de toegang tot vervangende zorg (respijtzorg) en
- voldoende aandacht voor het welbevinden van informele helpers door professionals.
Veel mantelzorgers geven langdurig (langer dan drie maanden) en intensief (meer dan acht uur per week) hulp. Het takenpakket van de mantelzorger is een ruim begrip. Het gaat om zorg, maar ook om vervoer, administratieve hulp of emotionele steun. Vaak delen zij de zorg en ondersteuning in de thuissituatie met professionals. Denk aan een wijkverpleegkundige, hulp in de huishouding of een (woon)begeleider.
Kwetsbare groepen mantelzorgers
Mantelzorgers van partners of kinderen zijn relatief vaak zwaar belast. De zorg voor de partner is meestal zeer intensief (gemiddeld 20 uur per week). De zorg voor kinderen, die overigens ook volwassenen kunnen zijn, is langdurig (gemiddeld 11 jaar op het moment van ondervraging).
Circa een vijfde van de mantelzorgers helpt iemand met dementie of geheugenproblemen. Ook deze helpers ervaren relatief vaak een hoge belasting. Zij zien vaker hun relatie met de hulpbehoevende verslechteren en krijgen weinig waardering van de hulpbehoevende. Zij zeggen relatief vaak dat ze zich niet kundig voelen en kennis missen over hoe om te gaan met de beperking van de persoon die zij ondersteunen.
Ongeveer een op de zeven mantelzorgers helpt iemand met psychische problemen. Ook zij voelen zichzelf dikwijls niet kundig genoeg, omdat de personen die zij helpen ingewikkelde (gedrags-)problemen kunnen hebben en soms moeilijk in de omgang zijn. Zij melden bovendien er relatief vaak alleen voor te staan.
6% van de mantelzorgers biedt hulp vanwege een terminale ziekte. Zij bieden meestal intensieve en complexe hulp aan een geliefde die zal overlijden, wat het ook emotioneel zwaar maakt. Zij ondervinden dan ook vaak een hoge belasting, ondanks het feit dat ze de hulp in veel gevallen delen met professionals. In deze groep ervaart ongeveer de helft een tekort aan kennis over de ziekte.
Ondersteuning van mantelzorgers
Circa drie op de tien mantelzorgers is niet bekend met de mogelijkheden die er zijn om mantelzorgondersteuning te krijgen. Een op de drie mantelzorgers die behoefte heeft aan vervangende zorg (respijtzorg), maar dit niet krijgt, geeft aan dat de hulpbehoevende dit niet wil. Daarom is het belangrijk dat professionals goed op de hoogte zijn van de mogelijkheden voor ondersteuning van mantelzorgers. En daarnaast is hulp bij de toeleiding naar Respijtzorg ook van belang.
Er zijn diverse mogelijkheden tot het gebruik van mantelzorgondersteuning, zoals informatie en advies, cursussen en lotgenotencontact. Circa een op de vier mantelzorgers gebruikt nog maar dit soort ondersteuning. Bij intensieve helpers gaat het om de helft.
Mensen die behoefte hebben aan meer ondersteuning ervaren vaker een hoge belasting. Het is daarom belangrijk dat je als professional ook aandacht hebt voor de mantelzorger. Zodat deze ondersteuningsbehoefte gesignaleerd kan worden.
Er zijn verschillende groepen mantelzorgers:
- GGZ Mantelzorgers
- Allochtone Mantelzorgers
- Jonge Mantelzorgers
- Ouderen Mantelzorgers
- Werkende Mantelzorgers.
Iedere mantelzorger heeft andere vragen en behoeften. Daar houden we zoveel mogelijk rekening mee bij de informatie die we delen, bij de ondersteuning, cursussen en het lotgenotencontact.
Informatie voor professionals
Solidez Mantelzorg is het adviespunt en expertisecentrum voor mantelzorgers, professionals en vrijwilligers in de gemeente Wageningen en biedt:
- Een luisterend oor, om stoom af te blazen, ervaringen en gevoelens te delen
- Informatie en advies over bijvoorbeeld vervangende zorg of wettelijke regelingen
- Themabijeenkomsten, activiteiten en cursussen
- Lotgenotencontact; gespreksgroepen over omgaan met ziektebeelden en verlies
Mantelzorgers kunnen ondersteuning krijgen van vrijwilligers. Daarnaast geeft Solidez Mantelzorg voorlichting aan beroepskrachten en behartigen de belangen van Wageningse mantelzorgers.
Via de links hieronder vind je informatie over mantelzorg en wat je hierin kunt betekenen als professional. Daarnaast kun je altijd contact opnemen voor vragen of meer informatie.
- 6 tips om mantelzorgers te betrekken bij zorgleefplan
- 9 tips van mantelzorgers voor zorgprofessionals
- Wegwijzer Mantelzorg
- Whitepaper Mantelzorg en Werk CZ
- Wegwijzer Dementie
- Jonge mantelzorgers – factsheet voor professionals
- Formulier aanvraag mantelzorgcompliment voor jongeren tot 18 jaar
Madelon Siep-Vermeer
